Hiện nay, các nông hộ có 2 xu hướng nuôi cút. Đó là nuôi chim cút thịt và nuôi chim cút đẻ trứng. Đối với mỗi mục đích nuôi cút khác nhau sẽ có yêu cầu kỹ thuật riêng. Kinh nghiệm nuôi chim cút đẻ trứng là nên nuôi theo hình thức chuồng trại khép kín. Thiết kế chuồng nuôi tạo thành 2 khu vực riêng biệt cho chim cút. Đó là lồng úm riêng và khu vực nuôi chim cút đẻ riêng. Khi nuôi chim cút thịt, nông hộ nên đảm bảo mật độ nuôi. Ngoài ra, chim cút thịt có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn so với chim cút đẻ.
Hướng dẫn nuôi chim cút chi tiết
Trứng cút và thịt chim cút là loại thực phẩm bổ dưỡng rất được người Việt Nam ưa chuộng. Từ nhu cầu cao của người tiêu dùng, mô hình nuôi chim cút sinh sản đã và đang được nhân rộng trên toàn quốc, giúp nhiều gia đình cải thiện đời sống kinh tế và vươn lên làm giàu. Bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bà con cách nuôi chim cút đẻ trứng đạt năng suất cao và mang lại hiệu quả kinh tế tốt nhất.
Yêu cầu đối với chuồng nuôi
Hiện nay, chim cút chủ yếu được nuôi theo mô hình công nghiệp với hệ thống chuồng trại khép kín từ khi nhập giống đến khi xuất bán. Chuồng nuôi chim cút đẻ được chia thành 2 khu vực:
Lồng úm: Đây là khu vực để nuôi chim non, lồng úm có kích thước tùy thuộc vào diện tích trang trại. Tuy nhiên thường nằm ở mức trung bình khoảng 1,5 x 1 x 0,5 m (dài x rộng x cao) và chân lồng cao 0,5 m. Khung lồng làm bằng thép hoặc gỗ và vây bằng lưới thép ô vuông 1 x 1 cm.
Lồng chim lớn: Thiết kế lồng theo kích thước khuyến nghị là 1 x 2 x 0,5 m (dài x rộng x cao) để nuôi 20 – 25 chim cút mái. Loại lồng này có thể đặt trực tiếp lên nền nhà hoặc đặt trên khung gỗ với độ dốc khoảng 3 độ để trứng lăn ra khi chim đẻ, đáy lồng làm bằng lưới mắt nhỏ đủ để phân lọt qua và chim dễ di chuyển. Nóc lồng làm bằng vật liệu mềm vì chim cút hay nhảy nên dễ bị tổn thương phần đầu.
Chim cút là loài ưa khô ráo nên cần thiết kế chuồng trại tại khu vực thoáng mát, tránh ẩm ướt, không bị gió lùa và có mái che nắng mưa. Ngoài thiết kế lồng như trên thì có thể nuôi chim cút đẻ theo phương pháp quay trên nền, tuy nhiên cách này có nhiều nhược điểm và ít phổ biến nên trong bài viết sẽ không đề cập.
Lựa chọn giống chim cút chuẩn
Hiện nay có rất nhiều nơi cung cấp chim cút giống nên việc tìm nơi mua khá dễ dàng. Vấn đề nằm ở chỗ lựa chọn con giống tốt. Điều đầu tiên cần lưu ý khi muốn phát triển đàn chim là tránh tình trạng đồng huyết. Chim cút trống và mái cùng dòng phải được tách ra trước khi đưa vào đàn để ghép đôi sinh sản. Hiện nay, các trang trại cung cấp chim cút giống có mức giá trung bình khoảng:
Khi chọn chim cút giống thì chỉ nhận những cá thể mạnh khỏe, nhanh nhẹn, không dị tật, lanh lợi và chọn giống vào khoảng 25 – 30 ngày tuổi. Cách chọn chim cút trống và chim cút mái sẽ không giống nhau:
Chọn chim trống: Đối với chim cút thì con trống có kích thước nhỏ hơn con mái, cần chọn cá thể có lông mượt, da nhẵn, đầu nhỏ, mỏ ngắn, cổ dài, có trọng lượng khoảng 70 – 90 g khi đủ tuổi sinh sản.
Chim mái: Chọn cút mái có cổ nhỏ, lông mượt, xương chậu rộng, hậu môn đỏ hồng, nở nang, trọng lượng >100 g.
Kinh nghiệm nuôi chim cút trong giai đoạn đẻ trứng
Chim cút mái bắt đầu đẻ vào khoảng 60 ngày tuổi và đẻ liên tục cả năm. Tuy nhiên theo kinh nghiệm của các hộ nuôi lâu năm thì chỉ nên cho chim cút phối giống và đẻ trứng khi chim mái được ít nhất 3 tháng tuổi, phối sớm hơn có thể làm suy giảm nhanh chóng chất lượng đàn.
Chim cút khi bắt đầu đẻ có thể cho ra số lượng trứng khoảng 270 – 300 trứng/năm. Mỗi ngày chim mái sẽ đẻ 1 quả trứng nên cần phải cung cấp đủ dinh dưỡng để chim duy trì tần suất sinh sản. Thức ăn có thể trộn theo công thức 2,5 bắp – 1 lúa – 1 cám – 1 bột cá. Mỗi ngày cút trưởng thành ăn khoảng 25 g thức ăn và uống khoảng 60 ml nước.
Sau khi chọn những cá thể ưu tú để làm giống cho thế hệ tiếp theo thì bà con phải tách những chim cùng dòng ra riêng để tránh bị đồng huyết làm giảm chất lượng thế hệ sau. Đàn cút giống sẽ được nuôi đến 3 tháng tuổi rồi mới bắt đầu ghép cặp phối giống cho chim cút đẻ trứng.
Chia sẻ kinh nghiệm nuôi chim cút thịt
Úm chim cút non
Cút non sau khi nở sẽ được thả ngay vào lồng úm và sưởi để duy trì thân nhiệt. Tuần đầu tiên giữ cho lồng úm ở 34oC và cứ mỗi tuần giảm 3oC cho đến tuần thứ 4. Mật độ úm cũng giảm dần theo thời gian, tuần đầu là 200 con/m2 và mỗi tuần giảm 50 con cho đến tuần thứ 4.
Trong giai đoạn này, chim chưa chủ động tìm nguồn thức ăn. Và kích thước chim còn nhỏ nên phải đặt máng thức ăn và nước uống phía bên trong chuồng. Bà con có thể trộn hỗn hợp bắp – lúa – cám viên theo tỉ lệ 2 – 2 – 1 để làm thức ăn chính. Ngoài ra, chim non rất cần bổ sung các vitamin để tăng cường sức đề kháng. Và con có thể trộn khoáng Premix vào thức ăn hoặc pha vào nước uống.
Máng thức ăn và nước uống được đặt quanh lồng để đảm bảo tất cả cá thể đều có thức ăn. Máng được làm bằng vật liệu dẻo mềm, kích thước 50 x 5 x 5 cm hoặc ngắn hơn. Mỗi chim non ăn hết khoảng 10 – 15 g thức ăn/ngày. Và uống khoảng 30 ml nước.
Nuôi chim cút từ 25 ngày tuổi
Từ ngày thứ 25 sau khi nở, những cá thể được dự đoán không có khả năng sinh sản tốt sẽ được tách sang chế độ nuôi thịt. Lúc này chim cút được cho ăn tự do cả ngày đêm để vỗ béo. Và xuất chuồng khi được 45 ngày tuổi. Mật độ nuôi cút thịt khoảng 60 con/m2.
Chế độ dinh dưỡng của cút thịt cần bổ sung tinh bột để tăng trọng nhanh. Công thức trộn thức ăn là 4 bắp – 1 lúa – 1 cám. Ngoài ra vẫn phải bổ sung vitamin và khoáng chất cho đàn.
Cách phòng bệnh khi nuôi chim cút
Chim cút là loài có sức đề kháng rất mạnh. Tuy nhiên việc phòng ngừa bệnh cho đàn chim phải được thực hiện đầy đủ và đều đặn. Thường xuyên vệ sinh chuồng trại, giữ cho chuồng nuôi ấm nhưng thoáng. Hạn chế cho đàn tiếp xúc với cá thể chim lạ.
Đứng trước thực trạng sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi tràn lan như hiện nay. Chính phủ đã và đang đưa ra những biện pháp để giảm thiểu. Và dần tới loại bỏ kháng sinh trong chăn nuôi. Vậy giải pháp nào cho các nhà chăn nuôi khi kháng sinh không còn được sử dụng?
Theo kinh nghiệm của một số trang trại nuôi chim cút báo cáo lại. Họ đã thử sử dụng một sản phẩm mới có chứa thành phần từ vách tế bào lợi khuẩn Lactobacilus Rhamnosus. Theo thông tin của nhà sản xuất, vách tế bào này hoạt động như một loại kháng nguyên. Kích thích hệ miễn dịch của chim cút sản sinh ra kháng thể.