Ánh sáng có vai trò rất quan trọng đối với vật nuôi nói chung và gia cầm nói riêng. Ánh sáng thích hợp giúp gà con nhận được lượng thức ăn và nước uống tốt. Đồng thời, sự phân bổ ánh sáng đều trên nền chuồng giúp gà phát triển đồng đều và khỏe mạnh. Đối với gà mái tơ và gà đẻ trứng, ánh sáng chuồng gà ảnh hưởng đến quá trình sinh tổng hợp hormone sinh dục và tham gia vào quá trình trứng phát triển, trứng trưởng thành, rụng trứng, hình thành trứng hoàn chỉnh và đẻ trứng.
Vai trò của ánh sáng đối với gà
Trong chăn nuôi nói chung và gia cầm nói riêng, ánh sáng có vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng, lượng thức ăn, tỷ lệ tử vong, hiệu suất chuyển hóa thức ăn, phúc lợi gà thịt. Tuy vậy, trong thực tế sản xuất, vẫn có nhiều cơ sở chăn nuôi gia cầm, hoặc là không chú ý đến tác dụng của ánh sáng, hoặc là sử dụng chế độ chiếu sáng sai như: Chiếu sáng cho gà con dưới 3 tuần tuổi liên tục 24/24 mà không có ngắt quãng cho gà nghỉ; với gà đẻ, chiếu đủ 15 – 16 tiếng/ngày nhưng lại chiếu thêm vào buổi tối; chiếu sáng quá mạnh, làm cho gà bị kích thích quá mức.
Bố trí ánh sáng chuồng gà thích hợp với từng giai đoạn phát triển của gà
Gà con mới nở đến 3 tuần tuổi, không chiếu sáng 24 tiếng liên tục; cứ 22 tiếng chiếu sáng thì có 2 tiếng trong bóng tối; từ 4 – 7 ngày tuổi chiếu 21 tiếng + 3 tiếng trong bóng tối; sáng tối ngắt quãng sẽ giúp gà nghỉ ngơi; đồng bộ các hoạt động của gà với việc ăn uống; lập thói quen ăn uống và hoạt động một cách tự nhiên cho gà, sẽ tăng tỷ lệ sống và tăng khối lượng gà; cải thiện phản ứng kháng thể với việc tiêm vaccine.
Sau 2 tuần tuổi, chỉ chiếu 10 tiếng/ngày. Sau 3 tuần, chỉ chiếu 8 tiếng/ngày. Khi gà chuẩn bị vào đẻ, tăng mỗi tuần 15 phút/ ngày. Ví dụ, gà chuyên trứng từ tuần 16 chiếu 8 tiếng 15 phút; tuần 17 chiếu 8 tiếng 30 phút, tăng lên như vậy cho đến khi đủ 16 tiếng/ngày. Lưu ý thời điểm bổ sung ánh sáng, tuyệt đối không chiếu sáng bổ sung vào buổi tối và nửa đêm.
Cường độ ánh sáng thích hợp cho chuồng
Chiếu sáng bổ sung vào buổi tối cho đến nửa đêm. Màu sắc, nên dùng ánh sáng trắng. Các loại đèn, tia cực tím không ảnh hưởng đến năng suất trứng. Gia tăng ánh sáng đột ngột gây ra tỷ lệ đẻ cao hơn là tăng chậm. Gà gần như mù màu xanh lá cây. Nên sử dụng ánh sáng này khi gà mổ cắn nhau và khi bắt, tiêm phòng, dồn đàn, cắt mỏ để tránh đàn gà bị stress nặng.
Cường độ ánh sáng tối thiểu 15 lux trong giai đoạn hậu bị là tối ưu cho sự phát triển cơ quan sinh dục và sản xuất trứng tiếp theo. Khi gà đẻ, có thể thấp hơn 30 – 60 lux. Nhưng tối thiểu là 20 lux là đảm bảo phúc lợi. Để đơn giản, khi đứng trong chuồng gà nếu đọc được báo hoặc xòe bàn tay ra nhìn rõ gân bàn tay tức là ánh sáng quá mạnh. Nếu không đọc được báo hoặc không nhìn rõ gân bàn tay là cường độ ánh sáng phù hợp.
Những khoảng thời gian thích hợp để tắt đèn
- Tắt đèn vào lúc chạng vạng, gà có xu hướng nằm xuống và chất đệm chuồng giống như một tấm chăn ấm. Khi nằm xuống, những con gà vô tình làm giảm đi diện tích bề mặt thông thoáng trong chuồng.
- Gà sẽ ăn cùng một lượng thức ăn mỗi ngày. Vì vậy nếu bạn kéo dài thời gian chiếu sáng, chúng sẽ có nhiều thời gian để ăn hơn. Đồng thời kéo dài thời gian cho quá trình tiêu hóa và chúng ta cũng biết quá trình tiêu hóa là quá trình tạo ra nhiệt.
- Sử dụng điện thêm một vài giờ để chiếu sáng là không đáng kể. Nhưng sẽ hao một lượng lớn chi phí cho việc tiêu thụ chiếu sáng. Đèn led là một giải pháp tối ưu hoàn hảo cho vấn đề này.
Hy vọng thông qua bài viết của chúng tôi, bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích trong việc thiết kế chuồng gà hợp lý.
