Việc trao đổi thương mại xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và liên minh châu Âu gần đây có nhiều bước ngoặt đáng kể. Bất chấp những ảnh hưởng do đại dịch trên toàn thế giới, nhiều những chỉ số tích cực là minh chứng cho sự kết hợp kinh tế này. Tổng kim ngạch xuất khẩu đều tăng đáng kể , trong đó kim ngạch nhập khẩu tăng đến 18,9% so với cùng kỳ năm 2020. Tổng vốn đầu tư đăng ký của các dự án EU tại Việt Nam cũng là con số đáng mừng cho nền kinh tế. Trong đó có nhiều công ty hoạt động hiệu quả từ các nước Hà lan, Đức, Pháp, Thuỵ Điển,..
Hợp tác trao đổi thương mại
Ngày 2 tháng 12 năm 2015, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam và Cao ủy Thương mại EU đã ký Tuyên bố. Về việc chính thức kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu. Trong thời gian tới, hai bên sẽ khẩn trương rà soát pháp lý và tiến hành các thủ tục phê chuẩn Hiệp định.
Theo thông lệ đàm phán thương mại quốc tế, một hiệp định sẽ chỉ được công bố. Sau khi được các bên tham gia đàm phán hoàn tất thủ tục rà soát pháp lý. Đối với Hiệp định EVFTA, mặc dù chưa hoàn tất rà soát pháp lý. Nhưng trước nhu cầu tìm hiểu thông tin rất lớn của người dân và doanh nghiệp. Việt Nam và EU đã quyết định công bố toàn văn Hiệp định trên. Bản công bố lần này chỉ là bản được hai bên thống nhất tại thời điểm kết thúc đàm phán. Bản cuối cùng của Hiệp định sẽ tiếp tục được cập nhật sau khi thủ tục rà soát pháp lý được hoàn thành. Các thay đổi, nếu có, trong bản cuối cùng sẽ chỉ là các chỉnh sửa về mặt câu chữ kỹ thuật. Không ảnh hưởng đến nội dung cam kết.
Kim ngạch xuất nhập khẩu
Báo cáo của Chính phủ cho thấy, sau 1 năm thực thi EVFTA. Trao đổi thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đạt được những kết quả tích cực. Bất chấp nhiều khó khăn và trở ngại do đại dịch COVID-19 gây ra. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU đạt 54,6 tỷ USD, tăng 11,9% so với cùng kỳ. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang EU đạt 38,5 tỷ USD, tăng 11,3% so cùng kỳ. Còn kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ EU đạt 16,2 tỷ USD, tăng 12,4% so với cùng kỳ.
Trong 7 tháng đầu năm 2021, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU đạt 32,4 tỷ USD. Tăng gần 18% so với cùng kỳ năm 2020. Nếu tính riêng xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu 7 tháng đầu năm 2021 đạt 22,81 tỷ USD. Tăng 17% so với 7 tháng đầu năm 2020. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ thị trường EU trong 7 tháng đầu năm 2021 đạt 9,61 tỷ USD. Tăng 18,9% so với cùng kỳ năm 2020.
Tính đến tháng 9 năm 2021, EU có 2.242 dự án (tăng 164 dự án so với cùng kỳ năm 2020). Từ 26/27 quốc gia thuộc EU còn hiệu lực tại Việt Nam với vốn đầu tư đăng ký đạt 22,24 tỷ USD. Tăng 483 triệu USD so với cùng kỳ năm 2020. Chiếm 5,58% tổng vốn đầu tư đăng ký của các nước và vùng lãnh thổ vào Việt Nam và chiếm 6,57% số dự án.
Kết quả của dự án trao đổi thương mại
Một số tập đoàn lớn của EU đang hoạt động có hiệu quả tại Việt Nam. Như Shell Group (Hà Lan), Total Elf Fina (Pháp – Bỉ), Daimler Chrysler (Đức), Siemen, Alcatel Comvik (Thụy Điển)… Xu thế đầu tư của EU chủ yếu vẫn tập trung vào các ngành công nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, gần đây có xu hướng phát triển tập trung hơn vào các ngành dịch vụ. Như bưu chính viễn thông, tài chính, văn phòng cho thuê, bán lẻ. Lĩnh vực năng lượng sạch, công nghiệp phụ trợ, chế biến thực phẩm, nông nghiệp công nghệ cao, dược phẩm…
Chính phủ dự báo dòng đầu tư trực tiếp FDI từ EU vào Việt Nam về trung hạn. Và dài hạn sẽ gia tăng đáng kể. Với nhiều dự án chất lượng có giá trị cao. Song, Chính phủ đánh giá một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang các nước EU. Như dệt may, cà phê, sản phẩm sắt thép,… ghi nhận tỷ lệ cấp mẫu C/O EVFTA còn tương đối khiêm tốn. 7 tháng đầu năm 2021 tỷ lệ cấp C/O đối với dệt may khoảng 15,7%. Đối với cà phê và sắt thép khoảng 9%.
Ngoài ra, hiện mới có 38/63 tỉnh, thành có hoạt động xuất nhập khẩu với các nước EU; nhiều tỉnh, thành hiện nay vẫn tập trung vào các thị trường truyền thống. Chưa đẩy mạnh sang các thị trường EU. Có những địa phương kim ngạch xuất khẩu rất lớn. Nhưng tỷ trọng giá trị xuất khẩu sang các nước EU còn tương đối khiêm tốn.
